Anlo sik pou ayen toubannman

Rubrique

   Kidonk zot ka fè wol pa sav ki sa jandam-la di Sentàn lot jou-a sé sa laplipa Fwansé ka viv Matinik ni nan zékal-tet yo ? Zot pa sav, dapré zot, ki lè sé moun-tala ant yo, yo ka fouté nou adjendjen bonmaten-an-midi-oswè ?

   Sispann fè kon an jenn-fi ki wè an lolo pou primié fwa !

   Men ki moun ki lotè sitiasion-tala ? Ki moun ki reskonsab bagay-tala ? Sa bien bel kondanen sé rasis-tala men sé pa pies koté sa ké mennen nou. Sé pa an tjou-patat sa ké mofwazé ba nou adan kalté bankoulélé toulong-alé a nou ka viv adan'y lan dépi 1946. Nou tout-la ka fè konsidiré rilasion-nou épi la Fwans ka koumansé jistiman nan lanné-tala aloski sé dépi...1635 Fwansé débatjé Wanakaéra, ki yo fann-jou sé moun-natif-natal la kivédi sé Kalinago-a, ek yo vini kriyé lilet-tala "Matinik". Apré sa, yo mennen-vini etsétéra Neg dépi l'Afrik ki yo fouté nan lestravay ek aprè 1848 nan dimi-lestravay pannan 3 siek (1660-1960) pou sa koupé kann ba yo. Pannan tout tan-tala, sé Matinik ki té ka vréyé lajan ba la Fwans pis sé djouk-la (/sé esklav-la) pa té ka risivwè pies kalté salè. Sa yo té ka risivwè sé kout fwet ek lè dé sèten adan yo té ka chapé-mawon, lè sé Bétjé-a té trapé yo, yo té ka tjwé yo. Yo té ka dépotjolé yo !

   Sé anni dépi 1950-60 Matinik ka dépann di la Fwans kivédi apenn 70 lanné.

   Pèsonn, pies politisien, pies grangrek, pies jounalis kisasayésa...pa ka janmen di sa ! Yo ka kité an minis fwansé tiré méprizasion ba nou (yonn ki té vréyé nan djol sé politisien-nou an ki i té sanblé pou an réinion atè Pari : "L'autonomie, ça se paye !")Pèsonn Matinik pa di misié, éti gran-paran'y pa menm fwansé, pa rété la ek fèmen djol-li. Zanset-nou travay ba la Fwans pou ayen pannan 3 siek aloski zanset minis-tala pa janmen rapòté la Fwans pa menm an lapo pistach ! 

   Kidonk, sé fot-nou dabò-pou-yonn, si zot wè nenpot ki ti jandam analfabet ka pèmet kò'y jouré nou...

Connexion utilisateur

Commentaires récents

  • Quand la délégation du Qatar pleurniche à l'ONU

    Et toi comme quatre !!!! voire plus ...

    poi

    21/10/2025 - 18:59

    Ainsi ...tu te compares à Chamoiseau (Prix Goncourt ) et à Auguste Comte ( Fondateur du positivis Lire la suite

  • Quand la délégation du Qatar pleurniche à l'ONU

    T'ES CON COMME TROIS BALAIS

    Albè

    21/10/2025 - 18:43

    Tu ne sais même pas que toute langue vivante invente des mots régulièrement soit qu'ils émanent d Lire la suite

  • Quand la délégation du Qatar pleurniche à l'ONU

    On ne dit pas "musulmanophobie",mais islamophobie..

    poi

    21/10/2025 - 18:12

    Décidément l'auteur incorrigible de cet insupportable néologisme est complètement nul en Lettre Lire la suite

  • “Si Israël, sous les yeux du monde entier, peut traiter ainsi une personne blanche, connue, titulaire d’un passeport suédois, imaginez ce qu’il fait aux Palestiniens, à huis clos !”

    Ce qui est atroce, mais...

    Frédéric C.

    19/10/2025 - 16:01

    ...ces salopards de sionistes d’ExtrDte sont capables de tout... Lire la suite

  • Quand la délégation du Qatar pleurniche à l'ONU

    POI

    Albè

    18/10/2025 - 20:37

    Si t'as rien à faire de ta vie que d'éructer des âneries dans la rubrique "Commentaires" d'un sit Lire la suite