Ki sa moun Matinik lé pou-tout-bon ?

  Sé an keksion nou blijé pozé kò-nou lè nou ka wè moun ka mété etsétéra lajan déwò pou ay wè konsè mizik épi an menm lè-a, yo ka mété pléré atè davwè yo débantjé, yo pa ni lajan, dapré yo.

   Pèsonn pa ka di ek pèsonn pé pa di ki lavi-a pa chè Matinik, men si primié rézon-an sé ki sé distribitè machandiz-la (laplipa adan yo sé Bétjé) ka fouté fè, ka wosé sé pri-a pa espré pou sa plen poch-yo, ni an dézienm rézon sé ki rékolonmi péyi-nou an an banbanm. Nou pa ka pwodui sifizanman manjé ek si, malè pou nou, an twazienm ladjè mondial pété, bonda-nou ké déwò. 

   Ki manniè nou té ké pé koumansé rézoud tjak-tala ?

   Dabò-pou-yonn, sé nonm ek fanm politik nou an té dwet gadé-wè ki manniè la-CTM té ké pé ba sé ti agrikiltè-nou an an pal régilié. Pa anni an pal lè zot wè ni gwo-dlo oben siklòn ! An pal régilié davwè adan tout péyi asou latè, menm adan sé bidim péyi-a, sé tala ki ni bon lajan-an, agrikilti-yo sibvansionnen. Kontel l'Ewop ka simen bon lajan pou agrikilti fwansé, panyol, italien kisasayésa... Sa vré ki l'Ewop ka vréyé lanmonné ba Matinik tou, mé lajan-tala, sé pou yon sel pwodiksion i ka alé kivédi bannann ek andidan poch yon sel krey moun ki sé Bétjé. 

   Bagay ki pli pòtalan adan an péyi sé pèmet popilasion-an achté manjé sans poch-li trapé kourandè anfwa lè 5 mwa-a rivé. Men popilasion-an dwet fè an ti éfò tou kon sa ka fet adan anchay péyi asou latè : lè ou ka achté an bagay, gadé-wè es ou pé pa pwan tala ki fet adan pwop péyi'w la olié ou kouri anlè yonn ki fet adan tjek péyi-andéwò.

   Kivédi sé tout moun-lan ki pou mété tet-yo ansanm pou sa katjilé asou "lavi chè" a ek gadé-wè ki manniè nou pé bésé pri sé machandiz-la titak. Nou adan an sistenm ki fwansé, nou Fwansé, nou za voté pou sa ek nou pé pa fè konsidiré nou Fwansé lè sa ka ranjé nou ek nou pa Fwansé lè sa pa ka ranjé nou. 

Connexion utilisateur

Commentaires récents