Sé sa sé chif-la ka di antouléka. Dayè, yo jis ka di ki i sé téritwè fwansé ki ni plis viékò.
Asou ki fondas (base), sikti-a ki ka étidié démografi chak réjion-an ka apiyé kò'y ? Ba'y, ni dé kalté model popilasion : popilasion jenn moun (mwens ki 60 lanné) ek popilasion viékò (plis ki 60 lanné). Déja-pou-yonn, an ti keksion ka tijé (jaillir/to spring) nan kabech-nou : laj laritret adan sistenm fwansé a sé 65 lanné, kidonk ki manniè nou pé di ki an moun ki ni 60 lanné sé an viékò pis i ni 5 lanné pou djoubaké (tavailler/to work) ? An lot ti keksion ka vini tou (aussi/too) : es lè yo ka konté popilasion Matinik yo ka mété adan sé chif-la Blan-Fwans ki pa né lakay-nou mé ki enstalé nan péyi-a ek moun la Karayib ki imigré (Sent-Lisi, Domnik, Ayiti, Sen-Domeng kisasayésa...) ? Sé dé popilasion-tala ka pou konté pis yo ka travay, yo ka lwé kay, yo ka dépansé lajan, yo ka fè yich ki matinitjé.
Sa vré ki ni apochan (à peu près/around) 4.000 jenn Matinitjé ki blijé chapé lot bò dlo chak lanné ek laplipa adan yo pa ni pies chans déviré lakay-yo. Sa vré ki ni 42% fanm ka élivé timanmay-yo san papa ek sa pa ka ba jenn madanm lanvi mété yich asou latè. Sa vré ki sitiasion rékolonmik Matinik krabik (catastrophique/catastrophic) kité krabik ka alé. Sa vré ki ni twop jenn boug ka tjwé kò-yo chak lanné kisiswa abò moto oben moto. Sa vré ki salè sé anployé-a, adan anchay lantoupriz, sé lanmonné-kod (clopinettes/peanuts) ek anlo moun simié rété lakay-yo ek trapé alokasion Léta.
Men, es sé an rézon pou mété lanmen an tet ?
..."Sa" ki ka "di-w" ni dé (2) moun ki pè lendépandans, dapré mwen ou mal tann, òben "Sa" ka mant Lire la suite
Domota ka mandé nou organizé.
Lire la suite
Des abrutis veulent nous convaincre que nous ne devons aspirer qu'à une indépendance "pure" : san Lire la suite
...évidemment, qu’il y a des causes et des responsabilités (et des profiteurs, oui!) "endogènes" Lire la suite
Domota découvre l'eau chaude!! Il y a de la corruption en Gpe ..sans blague, pas possible !! Lire la suite