Lot jou-a, an kanmarad ka di mwen : «Fok matjé, désinen, penn, chanté sa nou ka viv laa, aprézan, konfinasion-an, ankazman-an, vaksinasion-an !» Lamenm, man réponn li :«Sa vré, ou ni rézon! Bagay-tala, koukoumvakoum-tala, sé bonbon-béni ba awtis !» Men a bien gadé, es sa pli vré ?
La ou za wè moun ki ni labitid jwé épi mo, épi koulè, épi tout kalté zagré, bizwen yo koumandé-yo mété doubout sa yo andwa mété doubout, tou lé jou, pou viv létjè ?
La ou za jen wè moun ki ka ladjé kò-yo ek lespri-yo, an ti-moman adan jounen-an, pou zayé Labelté, o «garde à vous» douvan lod an lot moun?
Sel koté yo ka wè sa, sé adan péyi Léta kwè sé li ki met-a-manniok. Nou tout sav, oliwon latè-a, nonm épi fanm ka touvé tout kalté manniè koubaré sa.
An awtis pé désidé anlè pwa kò'y, (oben adan an doukou bien espésial), désinen, penn, chanté oben matjé anlè Covid-la, lélékou-a, goudou-goudou-a, déblozay-volkan-an, siklòn-lan... Men, sé li yonn ka chwazi, ki tan ek ki manniè i ka fè'y. Sé li yonn met-afè.
Anni gadé :
- lè Raphaël Tardon matjé La Caldeira, anlè déblozay volkan Sen-piè-a;
- lè Esope, asou maladi lapes-la, -adan an transbòdaj G. Haudent- matjé «La confession de l'Asne, du Renard et du Loup» oti La Fontaine pran «Les animaux malades de la peste»;
- lè Camus matjé La Peste, asou menm maladi-tala;
- lè Yannick Lahens ékri Failles, oben Frankétienne penn Désastre, asou tranbmantè Ayiti-a, pa koté 2010;
yo pies-la pa atann an lod andéwò. Sé an fondok kò-yo, lespri-yo, tjè-yo, yo anni ay chaché sa yo té lé di, té lé montré, ajijé wè, dénonsé.
Douvan nenpot ki batmanman, kisiswa an méchan maladi, an dépotjolaj lanati, l'Aw pa bizwen yo di'y sa i andwa fè. I ka kouté ti-lavwa-a ki andidan chak moun-lan é silon sa i yé, sa i viv, sa i aprann oben sa i ka kwè, zagré-a ki ka sòti-a ké ni an kanman ki ta'y.
Toutfwazékant, pa konprann, sé fanm-lan, sé nonm-lan, ki ka pran tout dispozision-yo pou mété kòyo an sèvis lékriti, lapenti, lanmizik, kisasayésa, sé toulong yo awtis. Menm si délè yo kom vizité, yo ka rété nonm ek fanm épi tout mové mes-yo, tout mizi-yo oben tout bon tjè-yo.
Tou sa pou di, pli souvan ki rarman, sé réyalité lavi-a ki ka koumandé. Padavwè matjè, pent, eskiltè, mizisien ka djoubaté épi moun ka sanm yo, moun ka viv pres kon yo, an mitan an sosiété oti lajan sé misié-liwa.
An-final-di-kont, sa ki potalan adan tou sa, sé sa ou ni pou di - fos anchouké ou anchouké adan kilti'w - é lamanniè ou ka di'y - adan an pawol, an koulè, an mofwaz ki ta'w, an monn ki ta'w. Kisiswa la ou trapé lidé-a - andidan'w oben andéwò - sé zié é sé jijman piblik-la ki met ...
Es yo ka koumandé awtis ? Serghe Kéclard, mé 2021
...vos Martiniquais trois longueurs d'avance sur les Saint-Luciens et les Dominiquais ? Lire la suite
Il peut arriver au "président de la CTM" de faire usage de courtoisie, surtout à l'extérieur de n Lire la suite
Les deux négationnismes se rejoignent et se complètent :d'un côté un qui nie la souffrance des No Lire la suite
Comme d'hab', le commentaire de ce "Jau", qui multiplie les pseudos pour déverser ses imbécillité Lire la suite
Il vous a déjà frappé une première fois sous la figure horrible de Pardo ,veillez à ce qu'il ne Lire la suite